[opa2018]
Jen la versio 2.2 de la Opa Lingvo. Yi estas ilo kiu emas helpi tiuj, kiuj volas konstrui belaj helplingvoj kune tra la mondo. Yi estas sufice proksime de la esperanta lingvo, tamen iomete pli baza (plu akuzativo), por ebligi ili bone komuniki inter ili, sed ankorau bone komuniki kun la esperanto-parolantoj, esperantistoj au ne.
Jen kelkaj ekzemploj de lingvprojektoj kiuj oni povus plibonigi kune per la uzado de la Esperanto au de la Opa Lingvo:
a
b
c -> ts [ts]
ĉ -> c [tʃ]
d
e
f
g
ĝ -> y [dʒ]
h
ĥ -> Tiu -tamen bela- sono ne plu ekzistos pro la tro granda simileco kun la r de la franca kaj de la germana, kaj pro yia malofta. Do kreu novaj vortoj kun k [k] (ekz: arkiteko...) au h [h] au kun nova radiko (ekz: koruso, Ceskujo...)
i
j
ĵ -> q [ʒ]
k
l
m
n
o
p
r
s
ŝ -> x [ʃ]
t
u
ŭ -> w [w] sed nur u [w] post a kaj e literoj (ekz: europo, antaue...). Ne tre gravas, car estas la sama solvo ol la h-sistemo de Zamenof. Ĉu ne? Sed preferu do skribi nun "pra-ulo" ol "praulo".
v
w -> Nun vi rajtas skribi: wikipedio, wagaduguo, waxingtono, kiwio, softwaro...
z
kelkaj -komence ne agrablaj- ekzemploj:
ĵaŭdo -> qaudo
manĝaĵo -> manyaqo
celo -> tselo
scienco -> stsientso (tiel vi pripensos pri fonetiko...)
ktp...
Do vi konstatas ke oni iel konservas la fama regulo "unu litero = unu sono", car estas la estsepto de la sono [w], kiu estas skribata "u" post "a" kaj "e". Estas estsepto kiu konfirmas regulo, kiel francoj dirus :-) Sed estas tute nature por la esperantistoj kiu jam konas la h-sistemo de Doktoro Zamenof. Atentu do, en la opa lingvo 2018 vi nepre devas skribi "pra-ulo", car "praulo" (praŭlo) signifas nenio.
Do la plej ofte suficas demeti la -n.
Kelkafoje oni bezonos xanyi la ordo de la vortoj.
Kelkafoje oni bezonos uzi la prepozitsio "na".
Por la direkta akuzivo, oni havas elekto inter uzi nenio, au se bezonata pro ne-SVK ordo au la movo: "na".
la kato saltas sur la liton -> la kato saltas na sur la lito
kato, katino, katico.
kaj ni aldonas nenepra neutra pronomo. Sed ne estas "ri", estas "gi"...
li xi gi yi... lia xia gia yia...
ge-, por pli emfazi ambseksa, signifas kelkafoje : unu ico + unu ino, kaj kelkafoje pluraj (se evitu tio se eblas).
Unu nova vorto:
Sinjoro -> Siro
el la angla...
Sinjorino -> Sirino
Sinjorico -> Sirico
Gesinjoroj -> Gesiroj
Oni povas ankau anxtataui "istino, ulino, anino" kaj "istico, ulico, anico" per "ino" kaj "ico" se la senco vere klaras : instruino kaj instruico estas instruistoj.
Legu "rusoj loyas en rusujo".
https://drive.google.com/file/d/0B3bwzubbm6eca20waXZhNDNDYXc/view
Kaj, ne vere estas regulo, oni komencas oniaj mesayoj per [opa], por klarigi ke, tio kio vi legas, ne estas esperanto ^^
Parenteze, vi ne plu suferas pro kelka etaj problemoj : patro/patrino, francio/francujo, diakritiloj, akuzativo... Car tio estas ja sufero kiam via tselo estas famigi la kontsepto de helplingvo. Car ec se mi tre xatas akuzativo kaj capeloj, mi profunde stsias ke tio ne taugas por fatsila helplingvo.
Serioze, kial mi ankorau provas nova projekto de reformo? Tserte, jam ekzistas miloj da projektoj! Sed la Opa Lingvo ne volas esti la lasta reformo, tute kontraue. La Opa Lingvo estas nur projekto de balota sistemo pro krei esperanta dialekto, por esti utila kiel neutra lingvo inter personoj kiuj provis novaj helplingvoj: mondlango, elefen, lidepla, pandunia, kotava, fasile21, arwelo, atlas, angos, ayola, ktp.
Car helplingvoj ja estas la estonteco ;-)
Vi povas paroli pri helplingvoj ekzemple tie:
https://discord.gg/PbpPTDe kaj tie:
https://telegramo.org/ au tie
http://postamundi.org/
Cu tsi volas ludi?
Pro la permesilo krea komunajo c.c.0 de tiu teksto, vi povas uzi yi tute libere, sen devi peti mi au iu ajn :-)
Jen la versio 2.2 de la Opa Lingvo. Yi estas ilo kiu emas helpi tiuj, kiuj volas konstrui belaj helplingvoj kune tra la mondo. Yi estas sufice proksime de la esperanta lingvo, tamen iomete pli baza (plu akuzativo), por ebligi ili bone komuniki inter ili, sed ankorau bone komuniki kun la esperanto-parolantoj, esperantistoj au ne.
Jen kelkaj ekzemploj de lingvprojektoj kiuj oni povus plibonigi kune per la uzado de la Esperanto au de la Opa Lingvo:
- Lingua Franca Nova
- Arwelo
- Pandunia
- Glosa
- Fasile21
- Lidepla
- Angos
- Kah
- Noxilo
- Mondezo
- Eselano (lau ideo de Joachim Werdin?)
1- Ortografio kaj fonologio de la Opa Lingvo 2018.
La ortografiaj kaj fonologiaj reguloj samas al tiuj de la esperanta lingvo, estsepte por tiuj sekvantaj punktoj:a
b
c -> ts [ts]
ĉ -> c [tʃ]
d
e
f
g
ĝ -> y [dʒ]
h
ĥ -> Tiu -tamen bela- sono ne plu ekzistos pro la tro granda simileco kun la r de la franca kaj de la germana, kaj pro yia malofta. Do kreu novaj vortoj kun k [k] (ekz: arkiteko...) au h [h] au kun nova radiko (ekz: koruso, Ceskujo...)
i
j
ĵ -> q [ʒ]
k
l
m
n
o
p
r
s
ŝ -> x [ʃ]
t
u
ŭ -> w [w] sed nur u [w] post a kaj e literoj (ekz: europo, antaue...). Ne tre gravas, car estas la sama solvo ol la h-sistemo de Zamenof. Ĉu ne? Sed preferu do skribi nun "pra-ulo" ol "praulo".
v
w -> Nun vi rajtas skribi: wikipedio, wagaduguo, waxingtono, kiwio, softwaro...
z
 |
| Fonto: http://esperanto.davidgsimpson.com/studoj/literoj.pdf |
kelkaj -komence ne agrablaj- ekzemploj:
ĵaŭdo -> qaudo
manĝaĵo -> manyaqo
celo -> tselo
scienco -> stsientso (tiel vi pripensos pri fonetiko...)
ktp...
Do vi konstatas ke oni iel konservas la fama regulo "unu litero = unu sono", car estas la estsepto de la sono [w], kiu estas skribata "u" post "a" kaj "e". Estas estsepto kiu konfirmas regulo, kiel francoj dirus :-) Sed estas tute nature por la esperantistoj kiu jam konas la h-sistemo de Doktoro Zamenof. Atentu do, en la opa lingvo 2018 vi nepre devas skribi "pra-ulo", car "praulo" (praŭlo) signifas nenio.
2- Pri akuzativo en la Opa Lingvo 2018.
La ordo SVK (subjekto-verbo-komplemento) ebligas pensi la esperanta lingvo sen akuzativo: ec se ne estas ciam fatsile, estas tute ebla.Do la plej ofte suficas demeti la -n.
Kelkafoje oni bezonos xanyi la ordo de la vortoj.
Kelkafoje oni bezonos uzi la prepozitsio "na".
Por la direkta akuzivo, oni havas elekto inter uzi nenio, au se bezonata pro ne-SVK ordo au la movo: "na".
la kato saltas sur la liton -> la kato saltas na sur la lito
3- Opa Lingvo 2018 kaj genra simetrio.
-ic- evidente : mama', panjo, patrino / baba', pacjo, patrico.kato, katino, katico.
kaj ni aldonas nenepra neutra pronomo. Sed ne estas "ri", estas "gi"...
li xi gi yi... lia xia gia yia...
ge-, por pli emfazi ambseksa, signifas kelkafoje : unu ico + unu ino, kaj kelkafoje pluraj (se evitu tio se eblas).
Unu nova vorto:
Sinjoro -> Siro
el la angla...
Sinjorino -> Sirino
Sinjorico -> Sirico
Gesinjoroj -> Gesiroj
Oni povas ankau anxtataui "istino, ulino, anino" kaj "istico, ulico, anico" per "ino" kaj "ico" se la senco vere klaras : instruino kaj instruico estas instruistoj.
4- Facilaj landnomoj por la Opa Lingvo 2018.
Kun la sufikso -ujo anstatau la sufikso -ioLegu "rusoj loyas en rusujo".
https://drive.google.com/file/d/0B3bwzubbm6eca20waXZhNDNDYXc/view
5- En la Opa Lingvo 2018, tsi plus tsi estas vi :-)
Mi diras tsi al tsi, kaj vi al tsi plus tsi.Kaj, ne vere estas regulo, oni komencas oniaj mesayoj per [opa], por klarigi ke, tio kio vi legas, ne estas esperanto ^^
konkludo:
La opa lingvo NE estas la plej bona helplingvo! Tute ne! Mi ja stsias tio. Sed kun yi, vi povas profiti de la pli-da-tsent-jara sperto de la esperantujo, kaj vi povas komuniki kun ciu esperanto-parolantoj, kaj samtempe vi povas manifesti via neutraletso inter ciuj la projekto de helplingvoj.Parenteze, vi ne plu suferas pro kelka etaj problemoj : patro/patrino, francio/francujo, diakritiloj, akuzativo... Car tio estas ja sufero kiam via tselo estas famigi la kontsepto de helplingvo. Car ec se mi tre xatas akuzativo kaj capeloj, mi profunde stsias ke tio ne taugas por fatsila helplingvo.
Serioze, kial mi ankorau provas nova projekto de reformo? Tserte, jam ekzistas miloj da projektoj! Sed la Opa Lingvo ne volas esti la lasta reformo, tute kontraue. La Opa Lingvo estas nur projekto de balota sistemo pro krei esperanta dialekto, por esti utila kiel neutra lingvo inter personoj kiuj provis novaj helplingvoj: mondlango, elefen, lidepla, pandunia, kotava, fasile21, arwelo, atlas, angos, ayola, ktp.
Car helplingvoj ja estas la estonteco ;-)
Vi povas paroli pri helplingvoj ekzemple tie:
https://discord.gg/PbpPTDe kaj tie:
https://telegramo.org/ au tie
http://postamundi.org/
Cu tsi volas ludi?
Pro la permesilo krea komunajo c.c.0 de tiu teksto, vi povas uzi yi tute libere, sen devi peti mi au iu ajn :-)
Comments
Post a Comment